Με τον όρο τα αρχαιολογικά ευρήματα από τις ανασκαφικές εργασίες που θα εκτελεστούν στην Πλωτινόπολη να παραμείνουν στο Διδυμότειχο και να μην μεταφερθούν εκτός των ορίων του, το δημοτικό συμβούλιο της πόλης έλαβε στις 5 Ιουλίου ομόφωνη απόφαση για την αναγκαία μεταβίβαση – δωρεά του αγροτεμαχίου 4,5 στρεμμάτων, στην περιοχή «Αγίας Πέτρας», προς το υπουργείο Πολιτισμού και συγκεκριμένα την Εφορεία Αρχαιοτήτων Έβρου.
Το evros-news.gr σας είχε ενημερώσει τότε ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ για την συγκεκριμένη απόφαση και εξέλιξη, που αλλάζει τα δεδομένα όχι μόνο για το ανασκαφικό έργο, αλλά και την τουριστική αξιοποίηση και ανάπτυξη. Μπορεί σε εκείνη την… επεισοδιακή συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου, λόγω των δικαιολογημένων διαμαρτυριών των αγανακτισμένων κατοίκων για τα προβλήματα του νερού, να πέρασε στο ντούκου η συγκεκριμένη εξέλιξη, αλλά εμείς στο evros-news.gr ΤΗΝ ΑΝΑΔΕΙΞΑΜΕ.
Τώρα και η εφημερίδα “ΓΝΩΜΗ” δίνει συνέχεια στο συγκεκριμένο θέμα αναφέροντας: “Τον χαρακτηρισμό της ξακουστής και εντυπωσιακής ανασκαφής στην Πλωτινόπολη του Διδυμοτείχου, από σωστική σε συστηματική, προωθεί η Εφορεία Αρχαιοτήτων Έβρου, ανοίγοντας μία νέα σελίδα στην τοπική ιστορία και τον αρχαίο πολιτισμό της περιοχής.
Τους τελευταίους μήνες, η Εφορεία βρίσκεται στη διαδικασία προετοιμασίας του φακέλου για τον χαρακτηρισμό της σωστικής ανασκαφής στην Πλωτινόπολη Διδυμοτείχου σε συστηματική ανασκαφή. Ο φάκελος θα αποσταλεί για συζήτηση στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, το οποίο θα λάβει την σχετική απόφαση.
Σε αντίθεση με τη σωστική ανασκαφή, που είναι περιορισμένου χρόνου, μέσων και πόρων, η συστηματική (ερευνητική) ανασκαφή, σημαίνει ότι διατίθεται ο χρόνος και οι κατάλληλοι πόροι για την πλήρη ανασκαφή του εκάστοτε πεδίου με συστηματικό τρόπο. Εύκολα λοιπόν αντιλαμβάνεται κανείς τη σημασία μίας τέτοιας εξέλιξης για το Διδυμότειχο και όλο τον Έβρο.
Το δημοτικό συμβούλιο Διδυμοτείχου, πριν λίγες ημέρες, έλαβε ομόφωνη απόφαση για την αναγκαία μεταβίβαση – δωρεά του αγροτεμαχίου 4,5 στρεμμάτων, στην περιοχή «Αγίας Πέτρας», προς το υπουργείο Πολιτισμού και συγκεκριμένα την Εφορεία Αρχαιοτήτων Έβρου.
«Επειδή η συνέχιση των ανασκαφικών εργασιών στον αρχαιολογικό χώρο της Πλωτινόπολης είναι άμεση προτεραιότητα για το Δήμο μας, στα πλαίσια του πολιτικού σχεδιασμού για την ανάδειξη των αρχαιολογικών χώρων και την αξιοποίησή τους, σε συνάρτηση με το γεγονός της αναγκαιότητας διασφάλισης του ιδιοκτησιακού καθεστώτος του συγκεκριμένου αγροτεμαχίου για την Εφορεία Αρχαιοτήτων Έβρου, που αποτελεί προϋπόθεση για την υποβολή σχετικού αιτήματος προς την Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης ΕΣΠΑ του Π.Ε.Π Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης για την κατασκευή στεγάστρου στον αρχαιολογικό χώρο της Πλωτινόπολης ε ι σ η γ ο ύ μ α σ τ ε
α) την έγκριση δωρεάς του συγκεκριμένου δημοτικού αγροτεμαχίου στο Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού και συγκεκριμένα στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Έβρου για την συνέχιση των ανασκαφικών εργασιών και την αξιοποίηση του αρχαιολογικού χώρου μέσα από τις προγραμματιζόμενες δράσεις και έργα της Εφορείας Αρχαιοτήτων, και
β) τον ορισμό προθεσμίας εντός της οποίας θα πρέπει να έχουν υλοποιηθεί οι σκοποί για τους οποίους θα γίνει η δωρεά του αγροτεμαχίου, που θα αποτελεί και αίρεση της σύμβασης της δωρεάς» αναφέρεται στην απόφαση του δημοτικού συμβούλιου.
Σημειώνεται ότι μετά από εισήγηση του αρμόδιου Αντιδημάρχου Γιάννη Τοπαλούδη που έκανε κι τις συζητήσεις με την αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων Έβρου η πρόταση του έγινε δεκτή και από τον επικεφαλής της μείζονος αντιπολίτευσης Χρήστου Τοκαμάνη, τέθηκε ο όρος τα αρχαιολογικά ευρήματα από τις ανασκαφικές εργασίες που θα εκτελεστούν να παραμείνουν στο Διδυμότειχο και να μην μεταφερθούν εκτός των ορίων του.
«Σκοπός της δωρεάς είναι η συνέχιση των ανασκαφικών εργασιών και η αξιοποίηση του αρχαιολογικού χώρου της Πλωτινόπολης μέσα από τις προγραμματιζόμενες δράσεις και έργα της Εφορείας Αρχαιοτήτων, που αποτελεί άμεση προτεραιότητα για το Δήμο Διδυμοτείχου, στα πλαίσια του πολιτικού σχεδιασμού του για την ανάδειξη και αξιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς του Δήμου, με τη συνδρομή της Εφορείας Αρχαιοτήτων Έβρου, που θα αναβαθμίσουν το τουριστικό προϊόν της περιοχή» καταλήγει η απόφαση.
Τα μοναδικά ευρήματα της Πλωτινόπολης
Σε ποια αρχαία ελληνική θέση έχει ανακαλυφθεί το μεγαλύτερο, ίσως, πηγάδι των ρωμαϊκών χρόνων, μέρος ενός μοναδικού στον κόσμο συγκροτήματος υδραυλικής αρχιτεκτονικής, καθώς και μερικά από τα πιο εντυπωσιακά ψηφιδωτά δάπεδα της ίδιας περιόδου;
Οι απαντήσεις δόθηκαν κατά την ομιλία του, πριν από λίγους μήνες, του κ.Ματθαίου Κουτσουμανή, αρχαιολόγου στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Ροδόπης, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Ινστιτούτο της Δανίας στην Αθήνα στο πλαίσιο του Ρωμαϊκού Σεμιναρίου.
«Στη νοτιοανατολική πλευρά του Διδυμοτείχου υψώνεται ένας βραχώδης οχυρός λόφος γνωστός με το όνομα ‘Αγία Πέτρα’, το ύψος του οποίου είναι 55,90 μέτρα. Στα 1959-60 η επιφανειακή έρευνα του καθηγητή Γεωργίου Μπακαλάκη πάνω και γύρω από τον λόφο επιβεβαίωσε την ταύτιση της θέσης αυτής με την Πλωτινόπολη» ανέφερε ο κ. Κουτσουμανής για την πόλη, που ιδρύθηκε από τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Τραϊανό (98-117 μ.Χ.) για να τιμήσει τη γυναίκα του Πλωτίνη και βρίσκεται δυο χιλιόμετρα περίπου από τον Έβρο.
Όπως σημειώνει το ΑΠΕ- ΜΠΕ ο αρχαιολόγος παρουσίασε συνοπτικά το ιστορικό των ερευνών, που ξεκίνησαν ως επιφανειακές τη δεκαετία του 1950, συνεχίστηκαν ως συστηματικές τη δεκαετία του 1970 και στις αρχές του 1980 (οπότε ανακαλύφθηκαν τα πρώτα ψηφιδωτά δάπεδα), για να επαναληφθούν στις επόμενες δεκαετίες. Τα ευρήματα από τις πιο πρόσφατες ανασκαφές, που επαλήθευσαν την παρουσία ενός δημόσιου λουτρού (ή μιας πολυτελούς κατοικίας), είναι ίσως και τα πιο εντυπωσιακά.
Για παράδειγμα, η εύρεση μιας κυκλικής κατασκευής, που αρχικά προβλημάτισε τους ερευνητές ως προς τη χρησιμότητά της. «Δεν ήταν σαφές αν επρόκειτο για θεμέλια κάποιου κυκλικού οικοδομήματος ή για κάποια άλλη κατασκευή που είχε σχέση με το νερό (πηγάδι, δεξαμενή)», ενημέρωσε ο ομιλητής ως προς τις πρώτες σκέψεις σχετικά με την ανακάλυψη, η οποία θα οδηγούσε στον εντοπισμό ενός πηγαδιού, με εσωτερική διάμετρο 2,20 μ. και βάθος που φτάνει μέχρι στιγμής τα 12,67 μ., χωρίς ακόμα να έχει εντοπιστεί ο πυθμένας του.
Στο βόρειο τμήμα του πηγαδιού και σε βάθος 2,5μ. από το σωζόμενο χείλος του εντοπίστηκε άνοιγμα, που οδηγεί σε ορθογώνιο καμαροσκέπαστο θάλαμο, η κύρια είσοδος του οποίου βρέθηκε στη βόρεια στενή πλευρά του. Στην εξωτερική πλευρά της εισόδου αποκαλύφθηκαν δυο τοίχοι (μήκους 3,35 μ. και μέγιστο ύψος 3 μ.) και ανάμεσά τους σκαλοπάτια που οδηγούσαν στο εσωτερικό του θαλάμου.
«Το παραπάνω συγκρότημα (πηγάδι και θάλαμος) έχει σχέση με την υδροδότηση της πόλης και από τον τρόπο κατασκευής του συμπεραίνουμε ότι θα πρέπει να είναι σύγχρονο με την ίδρυσή της (αρχές 2ου αιώνα μ.Χ.).
Θα πρέπει να χρησιμοποιούσαν τον θάλαμο για την άντληση του νερού από το πηγάδι. Υποθέτουμε ότι από τα σκαλιά κατέβαινε, έμπαινε στον θάλαμο και οδηγούνταν στο πηγάδι όποιος ήθελε ν’ αντλήσει νερό», εξήγησε για το ρωμαϊκό συγκρότημα υδραυλικής αρχιτεκτονικής που όμοιό του δεν έχει βρεθεί πουθενά.
Ο ομιλητής δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στα περίφημα ψηφιδωτά δάπεδα, επίσης μοναδικά για τον χώρο της Ελληνικής Θράκης, τα οποία αποτελούσαν, όπως και το υδραυλικό σύστημα, μέρος ενός πολυτελούς κτιρίου, ο χαρακτήρας του οποίου μένει να αποσαφηνιστεί (δημόσιο λουτρό ή ρωμαϊκή έπαυλη).
Μεταξύ των παραστάσεων ξεχωρίζουν μια «ζώνη με πομπική παράσταση ‘θαλάσσιου θιάσου’, αποτελούμενη από ιχθυοκενταύρους, Θαλάσσιο Ίππο, Νηρηίδες και ερωτιδείς που ιππεύουν δελφίνια», ενώ «στο διάχωρο της κεντρικής παράστασης αποκαλύφθηκε νέος άντρας που αναδύεται μέσα από νερό. Δίπλα στην αντρική μορφή υπάρχει γυναικεία καθιστή.
Δυστυχώς το πάνω μέρος της, όπως και αρκετό τμήμα της κεντρικής παράστασης, καταστρέφεται από τους δύο μεταγενέστερους τοίχους των παλαιοχριστιανικών χρόνων. Η γυναίκα κρατά σκήπτρο που καταλήγει σε κεφάλι φιδιού. Μάλλον παριστάνονται ο ποταμός Έβρος και η πόλη» κατέληξε ο ομιλητής. Τα ψηφιδωτά εντοπίστηκαν σε αίθουσα, η συνολική έκταση της οποίας είναι 140 τ.μ., από τα οποία έχουν αποκαλυφθεί τα 90 τ.μ.
Σύμφωνα με τα αρχαιολογικά δεδομένα, ο Τραϊανός ίδρυσε την Πλωτινόπολη στη θέση παλιότερης, μάλλον Θρακικής, πόλης, της οποίας αγνοούμε το όνομα και τα χαρακτηριστικά. Από τα ευρήματα, εκτός από τα παραπάνω, ξεχωρίζει η χρυσή σφυρήλατη προτομή του Σεπτίμιου Σεβήρου, του Ρωμαίου αυτοκράτορα που βασίλεψε από το 193 μέχρι το 211 μ.Χ. Το έργο, που βρέθηκε τυχαία το 1965 κατά την κατασκευή στρατιωτικού χαρακώματος και εκτίθεται στο Μουσείο της Κομοτηνής, έχει ύψος 0,25 μ., ζυγίζει περίπου 1 κιλό και είναι από χρυσάφι 24 καρατιών.
Επίσης, ένα μαρμάρινο ανάγλυφο με παράσταση αλόγου και αναβάτη, του τύπου που οι αρχαιολόγοι ονομάζουν «Ήρωα της Θράκης» ή «Θράκα Ιππέα», εντοπίστηκε στις ανασκαφές που ξεκίνησαν το 1977 ο καθηγητής Γ. Μπακαλάκης και ο αρχαιολόγος Διαμαντής Τριαντάφυλλος.
Πρόκειται για θεό, αγνώστου ονόματος, η λατρεία του οποίου ήταν πολύ διαδομένη τα ρωμαϊκά χρόνια στη Θράκη, τη Μικρά Ασία και την Ευρώπη. Ήταν θεός σωτήριος, θεραπευτής ανθρώπων και ζώων, αλλά συγχρόνως καταχθόνιος και ψυχοπομπός. Ίσως πρόκειται για τον μυθικό βασιλιά των Θρακών Ρήσο που, μετά το θάνατό του στην Τροία, λατρεύτηκε ως θεός.
Τα ευρήματα της Πλωτινόπολης χρονολογούνται από τους προϊστορικούς ως τους παλαιοχριστιανικούς χρόνους, δηλαδή από το 5000 π.Χ. ως το τέλος του 6ου αιώνα μ.Χ.
Πηγή: gnomionline.gr
