Χρήστος Χαρακοπίδης: Η πολιτιστική διάσταση του Φεστιβάλ Άρδα

Χρήστος Χαρακοπίδης: Η πολιτιστική διάσταση του Φεστιβάλ Άρδα

 

 

Του Χρήστου Χαρακοπίδη*

 


Διάβασα κάποια σχόλια σε ανάρτηση σχετική με το φεστιβάλ του Άρδα, όπου εκφράζεται η άποψη ότι οι καλλιτέχνες, που καλούνται από τους διοργανωτές, είναι αυτοί που θέλουν οι νέοι και οι πολλοί σήμερα. Διότι , λένε, υπάρχει εξέλιξη και οι αξίες του παρελθόντος δεν είναι ίδιες και σήμερα. Άρα έχουμε προσαρμογή και η παρουσία του “πλήθους” το αποδεικνύει.

Το τι “θέλουν οι νέοι” και τι είναι η “εξέλιξη” στα καλλιτεχνικά δρώμενα, είναι κάτι που έχει άμεση σχέση με τη δράση των “μεγάλων”. Τι παίζουν στα ραδιόφωνα και τις τηλεοράσεις όλη την ημέρα στα προγράμματά τους οι “μεγάλοι”, ποιους καλούν και τι παίζεται σ’ αυτά, τι μουσική ακούνε στο σπίτι και το αυτοκίνητό τους, που και πως διασκεδάζουν στις βραδυνές τους εξόδους. Με μια λέξη τι μουσική παιδεία κληρονομούν στα παιδιά.

Η εξέλιξη του πολιτισμού δεν έχει πάντα πορεία προς τα εμπρός. Ενίοτε έχει και θλιβερά πισωγυρίσματα, όπως ακριβώς και η οικονομία. Για τα οικονομικά πισωγυρίσματα ευθύνη έχουν οι πολιτικοί και οι οικονομολόγοι. Το να ξαναγυρίσεις στο κάρβουνο σαν μέσο θέρμανσης, γιατί δε μπορείς να αγοράσεις πετρέλαιο ή στο άλογο, γιατί δε μπορείς να αγοράσεις αυτοκίνητο, δεν είναι σίγουρα εξέλιξη. Για τα πολιτισμικά οι καλλιτέχνες, αλλά και οι άνθρωποι που διαχειρίζονται τα προϊόντα τους και τα προωθούν με τα μέσα που διαθέτουν.

Οι καλλιτέχνες που βγαίνουν κατά καιρούς στον “αφρό” και διαμορφώνουν τη μουσική παιδεία των νέων, κατά κανόνα, δε φτάνουν τυχαία εκεί, ούτε αποτελεί τις περισσότερες φορές, κριτήριο η καλλιτεχνική τους αξία. Είναι τα κατάλληλα προϊόντα για τους “πελάτες”, που κατασκευάζονται παράλληλα με εργαλεία τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα ραδιόφωνα και τις τηλεοράσεις, τα προγράμματα των οποίων οι ίδιοι ελέγχουν.

Τα φεστιβάλ τύπου Άρδα αποτελούσαν κάποτε την “άμυνα” όσων ήθελαν να δώσουν άλλες διεξόδους στις ανησυχίες των νέων δίνοντας βήμα σε μουσικά σχήματα, που δεν ήταν ανάμεσα στα προϊόντα των εμπόρων της τέχνης, γιατί ήταν ασύμβατα με την “πελατεία” που κατασκεύαζαν. Αυτή ήταν η διαφορετική τους αξία. Εκεί μετριούνταν και ζυγίζονταν οι άνθρωποι που αποτελούσαν τους πυλώνες της πολιτιστικής κληρονομιάς των τοπικών κοινωνιών απέναντι στους επαγγελματίες εμπόρους της τέχνης που έπαιζαν σε άλλα γήπεδα (Δισκογραφίες, νυχτερινά μαγαζιά, ραδιόφωνα, τηλεοράσεις).

Σήμερα βλέπουμε να αλώνονται πλέον και αυτοί οι χώροι από τα ίδια κυκλώματα, που ελέγχουν το εμπόριο της μουσικής βιομηχανίας. Οι υπεύθυνοι επιλογής καλλιτεχνών και οργανωτές του Άρδα αποδεικνύονται πλέον καλοί συνεργάτες των μανατζαραίων, εντάσσοντας το φεστιβάλ σε έναν ακόμα χώρο επιρροής τους καμαρώνοντας μάλιστα για το “πλήθος” που κατακλύζει το χώρο και καταγράφοντας σαν “επιτυχία” ένα φαινόμενο που δε χρειάζεται ικανότητα για να το πετύχεις, όταν πληρώνεις αδρά από χρήματα που δεν είναι δικά σου και θα μπορούσες εύκολα να φορτώσεις στις πλάτες των πολιτών, αν είχες τον “κακό σου τον καιρό” τη μέρα που περίμενες να τα πάρεις πίσω, ακόμα και με κέρδος.

Η ικανότητα των οργανωτών και των ανθρώπων με πραγματικό πολιτιστικό περιεχόμενο είναι να ανακαλύπτουν και να φέρνουν σημαντικούς καλλιτέχνες πριν τους ανακαλύψει η σχετική βιομηχανία. Όταν μπορούν να τους φέρνουν χωρίς ρίσκο για τις πλάτες των πολιτών και με χαμηλό κόστος. Οι ψαγμένοι και λίγοι ακούνε τους σημαντικούς καλλιτέχνες σχεδόν δωρεάν στην αρχική (και πλέον παραγωγική και γόνιμη) καλλιτεχνική τους διαδρομή,, ενώ οι ακόλουθοι των μανατζαραίων και το “πλήθος” τους ανακαλύπτουν και τους πληρώνουν αδρά στην τελική τους φάση, στην εποχή των “αρπαχτών” τους.

Αυτή είναι η μεγάλη διαφορά, που πληρώνουν και οι συμπολίτες μας για τις επιλογές των αρμοδίων της νυν δημοτικής μας αρχής δικαιολογώντας το μάλιστα με τη φράση: ¨Αυτά θέλουν οι σημερινοί νέοι και ο κόσμος, αυτά τους δίνουμε” !

  • Ο Χρήστος Χαρακοπίδης είναι εκπαιδευτικός, Διευθυντής στο Εσπερινό Λύκειο Ορεστιάδας