-Με καταγωγή από τις Φέρες Έβρου, δημιουργεί πρωτότυπες παραγωγές στο κουκλοθέατρο που συγκεντρώνουν τεράστιο ενδιαφέρον πανελλαδικά
-“Ο μύθος του Δαίδαλου και του Ίκαρου είναι η ιστορία που μου έλεγε η γιαγιά μου, η Δήμητρα, στο κουζινάκι της στο χωριό του Έβρου, όπου μεγάλωσα”
Η Εβρίτισσα Δήμητρα Πεμούση, κουκλοπαίκτρια, ηθοποιός και σκηνοθέτις, δραματοποιεί τον πανάρχαιο μύθο του “Δαίδαλου και του Ίκαρου” μ’ έναν εξαιρετικά πρωτότυπο τρόπο που έχει προκαλέσει ιδιαίτερη αίσθηση και το ενδιαφέρον πολλών ΜΜΕ.
Με καταγωγή από τις Φέρες όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε, η συντοπίτισσα μας θα παρουσιάσει στις 14 και 15 Σεπτεμβρίου 2021, στις 21.00, στο αρχαιολογικό μουσείο Θηβών την συγκεκριμένη παράσταση, μέσα από ένα χάρτινο τρισδιάστατο κουκλοθέατρο με εναλλασσόμενες σκηνές, τρισδιάστατες κατασκευές, κινούμενο πανόραμα-τεχνική crankie scroll, κούκλες και αντικείμενα φτιαγμένα με παραδοσιακές Ιαπωνικές τεχνικές. Η εκδήλωση τελεί υπό την Αιγίδα της Πρεσβείας της Ιαπωνίας στην Ελλάδα και είναι στο πλαίσιο του προγράμματος 2021 του θεσμού «Όλη Η Ελλάδα Ένας Πολιτισμός».
Η Φεριώτισσα Δήμητρα Πεμούση μίλησε στο news247.gr με αφορμή την παράσταση αυτή για το πώς κατάφερε να εντάξει τις παραδοσιακές Ιαπωνικές τεχνικές στην παρουσίαση του ελληνικού αυτού μύθου, ενώ θυμήθηκε με συγκίνηση τα παιδικά της χρόνια στον Έβρο και τις ιστορίες της γιαγιάς της Δήμητρας στο κουζινάκι του σπιτιού που μεγάλωσε.
Γιατί επέλεξες τον μύθο του Δαίδαλου και του Ίκαρου; Πως επικοινωνεί ο μύθος αυτός με το σήμερα;
“Από την παιδική ηλικία με συνοδεύει ο μύθος του Δαίδαλου και του Ίκαρου. Είναι η ιστορία που μου έλεγε η γιαγιά μου η Δήμητρα στο κουζινάκι της στο χωριό του Έβρου, όπου μεγάλωσα. Πάντα με γοήτευε η ανάγκη του ανθρώπου να αναζητήσει νέους χώρους, να πετάξει για να κατακτήσει την ελευθερία του και πάντα με απασχολούσε το τίμημα που μπορεί να έχει αυτή η επιθυμία. Ο Δαίδαλος και ο Ίκαρος είναι, απ’ όσο γνωρίζω, ο πρώτος πτητικός μύθος της ανθρωπότητας. Πραγματεύεται αυτές τις διαχρονικές επιθυμίες και ανάγκες του ανθρώπου και γι’ αυτό δε σταματά να γοητεύει την κάθε γενιά. «Χιλιάδες και χιλιάδες χρόνια οι άνθρωποι -από τότε που φάνηκε στη γη ο άνθρωπος- το βλέμμα τους το είχανε στραμμένο πάντα κατά τον ουρανό» μας λέει ο Λουντέμης στο έργο του « Ίκαρος». Είναι ένας διαχρονικός και πανανθρώπινος μύθος. Αμέτρητες είναι οι μεταπλάσεις που έχουμε στην ζωγραφική, την ποίηση, την πεζογραφία.
Σαν καλλιτέχνιδα με ελκύει πολύ το πρόσωπο του Δαίδαλου, του εφευρέτη της αγαλματοποιίας, «του αρχιτέκτονα και άγρυπνου τεχνίτη», που κατά τον Παυσανία ήταν «ξακουστός σε όλον τον κόσμο, ταυτόχρονα για την τέχνη του, τις περιπλανήσεις και τις συμφορές του». Παρουσιάζει τεράστιο δραματουργικό και εικαστικό ενδιαφέρον. Όταν αποφασίσαμε να κάνουμε τον μύθο παράσταση, δουλέψαμε πάνω στα πρόσωπα, τις έννοιες και τους συμβολισμούς του, και σταθήκαμε επίσης στην έννοια της «αειφυγίας».
Σύμφωνα με τον μύθο, ο Δαίδαλος καταδικάστηκε να φύγει για πάντα από την Αθήνα που ήταν ο τόπος του, αφού οι Αθηναίοι πίστεψαν πως ήταν υπεύθυνος για τον θάνατο του ανιψιού του, του Τάλου. Υπάρχει δηλαδή στον μύθο μια ιστορία εξορίας και μετανάστευσης σε ξένο τόπο, την οποία θελήσαμε να αναδείξουμε. Με την θεατρολόγο μας Αλεξάνδρα Λιακοπούλου αποφασίσαμε να απευθυνθούμε στο Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού, όπου, με αφορμή τον μύθο, κάναμε μια δράση με παιδιά που έχουν βιώσει μια τέτοια συνθήκη. Καταγράψαμε τη φωνή, τα συναισθήματα, τις αντιδράσεις, τις απόψεις, των παιδιών. Τα παιδιά μας προσέφεραν απλόχερα ηχητικό υλικό, το οποίο αξιοποίησε ο συνθέτης και μουσικός της παράστασης Μανώλης Μανουσάκης και το πέρασε στη μουσική δραματουργία της παράστασης, που θα δείτε στις 14 και 15 Σεπτεμβρίου στο αρχαιολογικό μουσείο Θηβών.
Πώς έκανες τη δραματοποίηση του μύθου;
Ο μύθος δραματοποιείται κατά κύριο λόγο μέσα από την τέχνη που υπηρετώ, την τέχνη του κουκλοθεάτρου και των αντικειμένων, μέσα από την αφήγηση και τη ζωντανή μουσική. Οι θεατές θα παρακολουθήσουν να εκτυλίσσεται ο μύθος σε ένα χάρτινο τρισδιάστατο κουκλοθέατρο, κούκλες και αντικείμενα φτιαγμένα από χαρτί με παραδοσιακές Ιαπωνικές τεχνικές Kirigami και origami. Η αφηγήτρια θα μας μεταφέρει στην Αρχαία Αθήνα για να παρακολουθήσουμε την ιστορία του περίφημου τεχνίτη και αρχιτέκτονα Δαίδαλου. Τα εικαστικά περιβάλλοντα μας επιτρέπουν να περιηγηθούμε στην Ακρόπολη, την Αρχαία Αγορά, τον Άρειο Πάγο. Αργότερα, θα μεταφερθούμε στον Μινωικό Πολιτισμό.
Με τον εικαστικό Παύλο Νικολακόπουλο φτιάξαμε σκηνογραφικά περιβάλλοντα που επιτρέπουν στον θεατή να μπει, ακόμη, στο εσωτερικό των χώρων όπου έζησε και έδρασε ο Δαίδαλος, όπως για παράδειγμα, στο εργαστήριό του στην Αθήνα και να δει περίφημα έργα γλυπτικής φτιαγμένα από χαρτί ή ακόμα και καθημερινά χρηστικά αντικείμενα που ανακάλυψε ο ίδιος και ο ανιψιός του, Τάλως. Στο εσωτερικό του Ανακτόρου του Μίνωα, θα δει τον Δαίδαλο να δημιουργεί σύνθετα έργα: το καινούργιο παλάτι του Μίνωα και, φυσικά, τον Λαβύρινθο μέσα στον οποίο κλείστηκε ο μυθικός Μινώταυρος. Χώροι εξωτερικοί, η θάλασσα και ο ουρανός, η θέα πάνω από το Ικάριο Πέλαγος όπου κάνουν ο Ίκαρος και ο Δαίδαλος τη μοιραία πτήση, όλα εικονοποιούνται. Κατασκευάζονται με λεπτομέρειες και ζωντανεύουν σε εναλλασσόμενες σκηνές τριών διαστάσεων. Ο θεατής θα έρθει, ακόμη, σε επαφή με τεχνικές όπως το crankie scroll (κινούμενο πανόραμα), ιδιαίτερους φωτισμούς και πρωτότυπη μουσική.
Γιατί επέλεξες παραδοσιακές Ιαπωνικές τεχνικές;
Κατά τη διάρκεια του πρώτου εγκλεισμού μας λόγω πανδημίας τον Μάρτιο του 2020, άρχισα να αναζητώ νέους αισθητικούς δρόμους για τις κουκλοθεατρικές παραστάσεις που δημιουργώ για παιδιά. Ξεκίνησα να ερευνώ το χαρτί ως πλαστικό μέσο, καθώς επίσης και τις τεχνικές παραγωγής εικαστικού και σκηνογραφικού αποτελέσματος με χαρτί στο κουκλοθέατρο και το θέατρο των αντικειμένων. Η έρευνα αυτή με οδήγησε στην παράδοση του Ιαπωνικού λαού στο χαρτί, στις παραδοσιακές τεχνικές Origami και Kirigami, στις οποίες ασκηθήκαμε πολύ οι συνεργάτες και ειδικά η μητέρα μου Ευριδίκη, η οποία είναι χειροτέχνις και κατασκευάζει τις κούκλες στις παραστάσεις μου.
Επίσης, οι ιδιότητες του χαρτιού, η ευαίσθητη και εύθραυστη φύση του, η περιορισμένη αντοχή του στον χρόνο, στην υγρασία και την ζέστη, όπως τα ευαίσθητα υλικά που χρησιμοποίησε ο Δαίδαλος για να φτιάξει φτερά, ήταν το έναυσμα για την πρωτότυπη μεταφορά του μύθου «Δαίδαλος και Ίκαρος» σε χάρτινο τρισδιάστατο κουκλοθέατρο.
Τι θέλεις να πετύχεις μέσα από το εικαστικό σύμπαν που δημιουργείς στην παράσταση;
Μέσα από την pop up up paper mechanics puppet theater performance “Δαίδαλος και Ίκαρος» θέλουμε ένα απελευθερώσουμε το φαντασιακό των παιδιών και των μεγάλων που θα τα συνοδεύουν. Στον λευκό καμβά που χρησιμοποιούμε για να φτιάξουμε τα σκηνογραφικά περιβάλλοντα, θέλουμε να προβάλλουν τις δικές τους σκέψεις, τα συναισθήματα και τα όνειρα. Μέσα από το κουκλοθέατρο, την εμψύχωση, την αφήγηση, τη μουσική και τους φωτισμούς επιθυμούμε να ταξιδέψουν με τη φαντασία τους σε ιστορίες μυθολογικές και σε κόσμους ονειρικούς. Στόχος των παραστάσεών μας είναι πάντα η ενεργοποίηση της φαντασίας του παιδιού και η συμμετοχή του.
Συντελεστές
Σύλληψη-Σκηνοθεσία: Δήμητρα Πεμούση/ Κείμενο: ομάδα Αφού / Εικαστικός Σχεδιασμός– Σκηνογραφία: Παύλος Νικολακόπουλος/ Σχεδιασμός φωτισμών: Κωνσταντίνος Κωστόπουλος/ Πρωτότυπη Μουσική – Ηχητική Δραματουργία: Μανώλης Μανουσάκης/ Δραματουργική επεξεργασία: ομάδα Αφού/ Αλεξάνδρα Λιακοπούλου/ Επιμέλεια κίνησης: Ιωάννα Βασιλακοπούλου/ Κατασκευές: Δήμητρα Πεμούση, Ευρυδίκη Πεμούση/ Ειδικές Κατασκευές: Αλέξης Παπαχατζής, Βασιλική Μαλτσάκη/ Κατασκευή crankie scroll: Γιάννης Τσιούτας/ Τεχνικός φωτισμών: Κώστας Κωστόπουλος/ Γραφιστικός σχεδιασμός: Μαρίνος Τζιάρος/ Promo video: DK Studio\u0009
Παίζουν : Δήμητρα Πεμούση, Ειρήνη Μάστορα, Άρτεμις Δούρου/Μουσικός: Μανώλης Μανουσάκης
Ποια είναι η συντοπίτισσα μας Δήμητρα Πεμούση
Η Δήμητρα Πεμούση, ηθοποιός και κουκλοπαίκτρια, είναι μέλος της ΑΜΚΕ ΜπαGάζια και καλλιτεχνική υπεύθυνη της κούκλο-θεατρικής ομάδας «Αφού». Από το 2015 δημιουργούν πρωτότυπες παραστάσεις κουκλοθέατρου για παιδιά με χειροποίητες κούκλες, όπως το παραμύθι του Γκαίτε «Ο Μαθητευόμενος Μάγος» και η εκπαιδευτική κουκοθεατρική παράσταση «Οδοντοχαλάστρας και η Γλυκοσυμμορία του», θεατρικές παραστάσεις με χρήση κούκλας, όπως το «5Αισώπου Μύθοι».
Το βασικό εκφραστικό μέσο της ομάδας είναι το θέατρο της κούκλας και των αντικειμένων. Σε αυτά τα χρόνια πραγματοποίησαν συστηματικά ταξίδια στην Ελλάδα και το εξωτερικό με τις κουκλοθεατρικές παραγωγές για παιδικό και ενήλικο κοινό. Τους αρέσει ιδιαίτερα να συναντούν κοινά με περιορισμένη πρόσβαση στις τέχνες και στόχος είναι όλα τα παιδιά να μπορέσουν να έρθουν σε επαφή με την τέχνη του κουκλοθεάτρου!
Ειδικότερα, η παράστασή «Ο Μαθητευόμενος Μάγος» έχει περιοδεύσει σε όλη την Ελλάδα, από τον Έβρο έως το νοτιότερο χωριό της Κρήτης, σε σχολεία, δημοτικά θέατρα, βιβλιοθήκες, ανοιχτούς και κλειστούς χώρους πολιτισμού αλλά και στο εξωτερικό, σε φεστιβάλ, θέατρα και σχολεία στην Ιταλία, την Αυστρία, τη Γερμανία, το Λουξεμβούργο, το Βέλγιο, τη Σλοβακία.
Διατηρούν επίσης συστηματική συνεργασία με δίκτυα και φορείς που προάγουν το δικαίωμα όλων των παιδιών στις τέχνες, την ελεύθερη έκφραση και τη δημιουργία και συμμετέχουν σε ανάλογες εκδηλώσεις με παραστάσεις τους, όπως είναι το Δίκτυο για το Δικαιώματα του Παιδιού, που είναι και υποστηρικτής φορέας στην παράσταση «Δαίδαλος και Ίκαρος»
Πηγή: news247.gr