Με ένα ΒΙΝΤΕΟ που δημοσίευσε στο Τικ Τοκ, η παραγωγός με τον παραδοσιακό τρόπο σουσαμιού στον Έβρο Σταυρούλα Τζεβελέκη από το Μαυροκκλήσι Σουφλίου, μας μετέφερε το τίναγμα του σουσαμιού, ώστε στη συνέχεια να παραχθεί το άριστης ποιότητας ταχίνι και όχι μόνο.
Η κ.Τζεβελέκη έφτασε πλέον να καλλιεργεί 100 στρέμματα σουσάμι στο χωριό της, το Μαυροκκλήσι Σουφλίου, το οποίο είναι της μοναδικής εβρίτικης ποικιλίας και επειδή είναι σε ορεινά εδάφη, χωρίς ραντίσματα ή φάρμακα ενώ η συγκομιδή και το τίναγμα γίνεται με τα χέρια, το προϊόν που παράγεται είναι κάτι παραπάνω από βιολογικό. Μάλιστα πρόσφατα η ιστοσελίδα Ypaithros.gr έκανε ένα αφιέρωμα στην Εβρίτισσα παραγωγό, στο οποίο αναφέρει:
ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ
Ξεκίνησε να καλλιεργεί σουσάμι το 2017 στο Μαυροκκλήσι Έβρου, αύξησε σταδιακά τις εκτάσεις και φέτος έφτασε τα 100 στρέμματα. Η Σταυρούλα Τζεβελέκη επέλεξε μια δύσκολη καλλιέργεια, που απαιτεί χειρωνακτική εργασία, αλλά την εμπιστεύεται, γιατί παράγει ποιοτικό παραδοσιακό προϊόν. Στο πλευρό της βρίσκονται ο σύζυγος, η μητέρα και η πεθερά της, ενώ η ίδια συνεχίζει δυναμικά την καλλιέργεια ρίγανης και διατηρεί τη θέση της Αντιπροέδρου στην Ομάδα Παραγωγών «Θράκης Θησαυρός».
Έμαθε την παραδοσιακή καλλιέργεια του σουσαμιού από τον πατέρα της. «Στο χωριό μας οι περισσότεροι είναι πρόσφυγες και ο σπόρος είχε έρθει από τη Μικρά Ασία. Το σουσάμι Έβρου είναι η μοναδική ελληνική ποικιλία που έμεινε. Δεν μεγαλώνει πολύ, δεν αποδίδει μεγάλη ποσότητα, αλλά ποιοτικά είναι το καλύτερο».
Στο Μαυροκκλήσι δραστηριοποιούνται και άλλοι παραγωγοί, κάνοντας τον αγώνα τους για μια καλή τιμή από τους εμπόρους, γιατί καλούνται να ανταγωνιστούν το σουσάμι που έρχεται από την Ινδία και από το Πακιστάν, προς 1,7 ευρώ το κιλό. «Συγκομίζουν με κομπίνες, ραντίζουν με κόλλες, ενώ το δικό μας σουσάμι δεν ραντίζεται και δεν μπαίνει καμία μηχανή, γιατί είναι πολύ κοντό. Επομένως, απαιτεί χειρωνακτική εργασία επί πολλές ώρες, που δεν ξεπληρώνεται με 1,7 ευρώ το κιλό».
Η συγκομιδή βρίσκεται στην ολοκλήρωσή της με τα όψιμα. Η κα Τζεβελέκη μεταποιεί τη μισή παραγωγή παρασκευάζοντας «ταχίνι Μαυροκκλησίου» στην οικοτεχνία της και η υπόλοιπη κατευθύνεται σε φούρνους και νοικοκυριά. Με τον καιρό να «σφίγγει» σταδιακά, οι νοικοκυρές αρχίζουν να φτιάχνουν τον παραδοσιακό τραχανά, που δεν λείπει από κανένα σπίτι. Για όσους ξέρουν και μπορούν, η επιλογή είναι ο σπιτικός χειροποίητος με σουσάμι Έβρου, το οποίο προπαραγγέλνουν.
Λίγο, αλλά καλό
Οι ποσότητες ταχινιού δεν είναι μεγάλες, επομένως κατευθύνεται μόνο στον Έβρο. «Οι στρεμματικές αποδόσεις από τα 100 στρέμματα είναι λίγες, γιατί η καλλιέργεια είναι χωρίς λίπασμα και ποτίσματα. Το maximum απόδοσης είναι 2 τόνοι συνολικά, επομένως 20 κιλά το στρέμμα».
Το σουσάμι Έβρου δίνει μικρές ποσότητες, αλλά έχει ζήτηση, λόγω άριστης ποιότητας, γεγονός που ενθάρρυνε τη Σταυρούλα να το καλλιεργήσει, αλλά και να αυξήσει τις εκτάσεις. Εξηγεί πως ορισμένοι φέρνουν ποικιλίες από την Τουρκία και τη Βουλγαρία και θεωρεί σημαντικό ο καταναλωτής να διακρίνει τι επιλέγει.
Η συλλογή γίνεται κυρίως από τα μέλη της οικογένειας, γιατί το εργατικό κόστος είναι υψηλό. «Δέκα εργάτες την ημέρα μπορούν να βγάλουν το περισσότερο 10 στρέμματα, οπότε μπαίνουμε μέσα». Χρειάστηκε βέβαια φέτος να πάρουν εργάτες γης για λίγα μεροκάματα. «Χωρίσαμε τα χωράφια με τέτοιον τρόπο, ώστε η σπορά και η συγκομιδή να γίνουν σταδιακά. Ξεκινήσαμε εγκαίρως οικογενειακά και συγκομίσαμε τουλάχιστον 70 στρέμματα».
Η κούραση είναι ανυπέρβλητη, αλλά τη θεραπεύει το αποτέλεσμα. «Μάθαμε να μαζεύουμε με το χέρι, να αποξηραίνεται στον ήλιο, να τινάζεται με το χέρι, να κοσκινίζεται. Η ιεροτελεστία και η ζήτηση δίνουν ικανοποίηση».
Τα επόμενα βήματά τους θα οριστούν με βάση την αύξηση στο κόστος παραγωγής, τα καύσιμα και τα μεροκάματα, σε μια προσπάθεια να μην αυξήσουν την τιμή στο σουσάμι και στο ταχίνι.
