Παγκόσμιο Βραβείο για την Εβρίτισσα επιστήμονα-συγκοινωνιολόγο Μαρία Καμαργιάννη

Παγκόσμιο Βραβείο για την Εβρίτισσα επιστήμονα-συγκοινωνιολόγο Μαρία Καμαργιάννη

Το 2013, ήταν η πρώτη φορά που το Παγκόσμιο Βραβείο Καλύτερης Επιστημονικής Έρευνας, δόθηκε σε ερευνητή πανεπιστημίου εκτός των ΗΠΑ, γεγονός ιδιαίτερα τιμητικό για τη χώρα μας. Κι αυτό έγινε σε μια συμπατριώτισσα μας, τη νεαρή επιστήμονα Μαρία Καμαργιάννη, με καταγωγή από τη Μάνη Διδυμοτείχου που φοίτησε στο 2ο Δημοτικό Σχολείο, στο 1ο Γυμνάσιο και στο 3ο Λύκειο Αλεξανδρούπολης και είναι μία από τους καλύτερους νέους συγκοινωνιολόγους σε όλο τον κόσμο!

Τα τελευταία χρόνια η Εβρίτισσα Διδάκτορας έχει  βραβευτεί και τιμηθεί με τα σημαντικότερα βραβεία διεθνώς στον τομέα των Μεταφορών/Συγκοινωνιών, αποδεικνύοντας πως η ποιότητα της έρευνας στη χώρα μας είναι από τις υψηλότερες στον κόσμο και τα αποτελέσματα των ερευνών αποτελούν λαμπρό παράδειγμα για τη διεθνή επιστημονική κοινότητα!

Η λαμπρή συγκοινωνιολόγο – παρά το νεαρό της ηλικίας της – Μαρία Καμαργιάννη, μίλησε πριν από καιρό στο eirinika.gr και ρωτήθηκε τόσο για το πώς νιώθει για αυτήν την τιμητική διάκριση, όσο και για το επιστημονικό της έργο αλλά και για την ποιότητα του οδικού δικτύου & των οδηγών της Ελλάδας! Η κ.Καμαργιάννη μάλιστα, δεν δίστασε να δώσει και απάντηση στον αστικό μύθο που θέλει τις γυναίκες να μην ξέρουν να οδηγούν.

Κύρια σημεία:

  • Φυσικά και θα ήθελα να επιστρέψω στην Ελλάδα! Ποιος δεν θα το ήθελε; Θέλω την οικογένειά μου, τους φίλους μου … τον ήλιο και τη θάλασσα!
  • Όλοι οι Έλληνες επιστήμονες θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν από την Ελλάδα. Δυστυχώς όμως η Ελλάδα μας παρέχει όλες αυτές τις γνώσεις και μάλιστα δωρεάν και στη συνέχεια δεν μπορεί να μας αξιοποιήσει.
  • Υπάρχουν και καλύτεροι και χειρότεροι οδηγοί από τους Έλληνες. Το θέμα με εμάς, είναι πως νομίζουμε ότι παντού έχουμε προτεραιότητα!
  • Οι συναδερφοί μου μου λένε πως λυπούνται από τη μία για την κατάσταση στη χώρα μας, αλλά από την άλλη νιώθουν τόσο τυχεροί που εξαιτίας αυτής της κατάστασης το καλύτερο εργατικό δυναμικό της Ελλάδας, δουλεύει για αυτούς.
  • Οι άνδρες οδηγοί οδηγούν με περισσότερη αυτοπεποίθηση και οι γυναίκες πιο προσεκτικά. Δεν ξέρω ποιοι είναι καλύτεροι οδηγοί, εξαρτάται από το πώς το βλέπει κανείς.

-Τον Γενάρη του 2015, σας απονεμήθηκε το βραβείο καλύτερης επιστημονικής έρευνας, κάτι που δεν έχει ξανασυμβεί ποτέ στο παρελθόν για ερευνητή εκτός αμερικανικού πανεπιστημίου! Πώς νιώσατε; 

-ΜΚ: Ένιωσα περήφανη. Περήφανη για την οικογένειά μου που με στηρίζει όλα αυτά τα χρόνια, για την επιβλέπουσα Καθηγήτριά μου, Δρ. Αμαλία Πολυδωροπούλου, για το Πανεπιστήμιο Αιγαίου και για τη χώρα μου. Ένιωσα πως ήταν μια ηθική ανταμοιβή για την οικογένειά μου και την Καθηγήτριά μου, που παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν, είναι πάντα δίπλα μου. Σε όλες τις διακρίσεις που λάβαμε, όχι μόνο αυτή του Γενάρη, υπήρχαν τόσο αξιόλογες έρευνες από τα καλύτερα πανεπιστήμια παγκοσμίως.

Ερευνητές που έχουν στη διάθεσή τους τον καλύτερο εξοπλισμό και την οικονομική στήριξη για να διεξάγουν την έρευνά τους χωρίς δυσκολίες. Εμείς, δυστυχώς, δεν είχαμε αυτή τη στήριξη. Είχαμε μόνο μία δεμένη ομάδα, που ο ένας στήριζε τον άλλο και έτσι καταφέραμε να φτάσουμε σε αυτό το σημείο. Αυτό με έκανε να νιώσω ακόμη πιο περήφανη! Μέσα από τόσες δυσκολίες φτάσαμε σε αυτό το σημείο.

-Πώς πάει η έρευνά σας πάνω στον τομέα των Μεταφορών/Συγκοινωνιών και σε ποιο στάδιο βρίσκεται τώρα;  

-ΜΚ: Έχω ολοκληρώσει την έρευνά μου για τη συμπεριφορά των εφήβων στην επιλογή μεταφορικού μέσου , στην Ελλάδα και στην Κύπρο που πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια των διδακτορικών μου σπουδών. Το γεγονός ότι συμμετείχαν τόσοι πολλοί έφηβοι και μάλιστα από δύο χώρες ήταν πολύ σημαντικό για την επιτυχία της έρευνας και σε συνδυασμό με τις προηγμένες μεθοδολογίες που αναπτύχθηκαν στο διδακτορικό μου, μας χάρισαν όλες αυτές τις παγκόσμιες διακρίσεις.

Τώρα πλέον εργάζομαι στο Λονδίνο, στο Ινστιτούτο Ενέργειας του University College London (UCL) και η έρευνά μου αφορά την κατανάλωση ενέργειας στον τομέα των μεταφορών/συγκοινωνιών. Παράλληλα όμως συνεχίζω να ασχολούμαι με τη διερεύνηση των παραγόντων που επηρεάζουν την επιλογή μεταφορικού μέσου των εφήβων, καθώς η συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα αποτελεί την επόμενη γενιά, είναι οι φορείς της αλλαγής. Εαν σε αυτή την ηλικία αναπτύξουν την επιθυμητή μεταφορική συμπεριφορά, τότε υπάρχουν πολλές πιθανότητες να τη διατηρήσουν και κατά την ενηλικίωσή τους.

– Τι ήταν αυτό που πιστεύετε πως σας ξεχώρισε και τιμηθήκατε με αυτήν τη διάκριση; 

ΜΚ: Τα σημεία που ξεχώρισαν την έρευνά μας ήταν πολλά. Πρώτα από όλα είναι η μεθοδολογία (τα οικονομετρικά πρότυπα, οι μαθηματικές εξισώσεις, οι κώδικες που αναπτύξαμε). Καταφέραμε να αναπτύξουμε νέα μεθοδολογικά πρότυπα για να μελετώνται διάφοροι παράγοντες που επηρεάζουν τη μεταφορική συμπεριφορά, όπως η χρήση των σελίδων κοινωνικής δικτύωσης (social media) και η επιρροή του κοινωνικού περιβάλλοντος.

Επίσης το γεγονός ότι μελετήσαμε διεξοδικά τους παράγοντες που επηρεάζουν την επιλογή ενεργητικής μετακίνησης (πόδια ή ποδήλατο) ήταν ακόμη ένα σημείο που ξεχώρισε την έρευνα.  Τέλος, αν και η μεθοδολογία μας μπορεί να εφαρμοστεί σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, σημαντικό ήταν ότι μελετήσαμε την μεταφορική συμπεριφορά των εφήβων. Είναι η πρώτη φορά που μία συγκοινωνιακή έρευνα σχεδιάζεται και απευθύνεται μόνο σε εφήβους, στην επόμενη γενιά.


-Πλέον είστε ερευνήτρια στο UCL Energy Institute του University College London (UCL) στο Λονδίνο. Θα θέλατε να επιστρέψετε στην Ελλάδα; Υπό ποιες προϋποθέσεις και ποια κριτήρια; 

-ΜΚ: Και ποιος Έλληνας δε θα ήθελε να επιστρέψει στην Ελλάδα;! Θα ήθελα να επιστρέψω. Και συγκεκριμένα θα ήθελα να επιστρέψω στην Αλεξανδρούπολη για να έχω κοντά μου την οικογένειά μου, τους φίλους μου … τον ήλιο και τη θάλασσα. Όμως στον εργασιακό τομέα η κατάσταση στην Ελλάδα είναι πολύ δύσκολη. Ακόμη και αν βρει κάποιος δουλειά, ο μισθός δεν ανταποκρίνεται στα προσόντα του εργαζομένου και οι προοπτικές εξέλιξης είναι ανύπαρκτες. Σημαντικό για μένα είναι ακόμη το γεγονός ότι δεν υπάρχει (ή είναι μηδαμινή) συνεργασία μεταξύ πανεπιστημίων, οργανισμών, εταιριών και κράτους, έτσι ώστε οι έρευνές μας να «πιάνουν τόπο». Όλη αυτή η γραφειοκρατία είχε καθυστερήσει χρόνια την έρευνα μου.

Ευτυχώς μετά την πρώτη μας διάκριση, το Υπουργείο Εκπαίδευσης της Κύπρου μας στήριξε έτσι ώστε να πραγματοποιηθεί η έρευνα στην Κύπρο. Προς το παρόν, αν και μου λείπει πάρα πολύ η Ελλάδα, είμαι ευχαριστημένη και νιώθω πολύ τυχερή που δουλεύω σε ένα από τα καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου.   ΧΑ: Θα μπορούσε μια επιστήμων όπως εσείς να «αξιοποιηθεί» επαρκώς εντός συνόρων; Αληθεύει πώς η Ελλάδα «διώχνει τα παιδιά της»; ΜΚ: Όλοι οι Έλληνες επιστήμονες θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν από την Ελλάδα. Δυστυχώς όμως η Ελλάδα μας παρέχει όλες αυτές τις γνώσεις και μάλιστα δωρεάν και στη συνέχεια δεν μπορεί να μας αξιοποιήσει με αποτέλεσμα να μας «διώχνει». Στέλνει όλο αυτό το δυναμικό «δωρεάν» στο εξωτερικό.


 – Τι άλλες διακρίσεις & βραβεία έχετε στο παλμαρέ σας;
ΜΚ: Το 2010, στην αρχή των διδακτορικών μου σπουδών, κατέκτησα το χάλκινο μετάλλιο στον πανευρωπαϊκό διαγωνισμό για τους νέους ερευνητές στον τομέα των συγκοινωνιών. Η έρευνα μας αφορούσε τη διερεύνηση των παραγόντων που επηρεάζουν τη μεταφορική και οδηγική συμπεριφορά των εφήβων στις επαρχιακές και νησιωτικές περιοχές. Τον Ιούλιο του 2013 μας απονεμήθηκε το Βραβείο Καλύτερου Επιστημονικού.

-Τι λείπει από τα ΜΜΜ και το οδικό δίκτυο της χώρας;
ΜΚ: Το συγκοινωνιακό δίκτυο των πόλεων μας, όπως και των περισσότερων πόλεων στον κόσμο, δίνει προτεραιότητα στα αυτοκίνητα. Τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να αλλάζει αυτό και γίνονται προσπάθειες να προωθηθούν τα ΜΜΜ και η ενεργητική μετακίνηση. Στη χώρα μας γίνονται προσπάθειες και μάλιστα σε ορισμένες επαρχιακές πόλεις πολύ αξιόλογες και με αποτέλεσμα.

Αυτό που πρέπει να γίνει είναι να δοθεί χώρος στα ΜΜΜ (π.χ. λεωφορειολωρίδες, εκτενέστερη και καλύτερη εξυπηρέτηση των προαστικών περιοχών με το κέντρο, απαγόρευση κυκλοφορίας των ΙΧ στο κέντρο των πόλεων), να παρέχεται καλύτερη πληροφόρηση μέσω του διαδικτύου και εφαρμογών κινητών τηλεφώνων και να προωθηθούν εναλλακτικοί τρόποι ιδιοκτησίας οχημάτων.
Αν και αυτό δεν θα αρέσει σε πολλούς με το πέρασμα των χρόνων, η ποιότητα ζωής στις πόλεις μας θα βελτιωθεί.

-Τελικά όντως οι Έλληνες είναι τόσο κακοί οδηγοί;
-ΜΚ: Έχω συναντήσει και πολύ χειρότερους, αλλά και πολύ καλύτερους οδηγούς. Το παν ειναι η παιδεία! Και νομίζω πως οι Έλληνες δεν έχουμε οδηγική παιδεία. Είναι αδιανόητο να νομίζουν οι οδηγοί (αυτοκινήτων και δικύκλων) πως έχουν παντού προτεραιότητα … να μην σταματάνε στις διαβάσεις πεζών, να μην σέβονται κανέναν άλλο χρήστη του οδικού δικτύου.


-Αληθεύει ή είναι μύθος ότι οι άνδρες οδηγούν καλύτερα από τις γυναίκες;
ΜΚ: Αυτό είναι ένα πολύπλευρο θέμα … εξαρτάται από ποια πλευρά θα το δεις. Για παράδειγμα, έρευνες έχουν δείξει πως οι γυναίκες οδηγούν πιο προσεκτικά και για το λόγο αυτό εμπλέκονται συνήθως σε τροχαία με υλικές ζημιές. Οι άντρες οδηγούν με μεγαλύτερη σιγουριά γεγονός που τους κάνει να υπερεκτιμούν τις οδηγικές τους δυνατότητες και να μη κρίνουν σωστά τις συνθήκες κυκλοφορίας με αποτέλεσμα να εμπλέκονται σε περισσότερα θανατηφόρα ατύχηματα.

-Τι οδηγεί τους νέους οδηγούς σε απρόσεκτη και επικίνδυνη οδηγική συμπεριφορά (χειρόφρενα, υψηλές ταχύτητες, προσπεράσματα); Μήπως φταίνε οι δάσκαλοι οδήγησης που λαδώνονται και τα παιδιά δεν είναι έτοιμα να πιάσουν το τιμόνι, ή απλά οι ίδιοι παρασύρονται και θέλουν να κάνουν «φιγούρα»; 

-ΜΚ: Οι νεόι και κυρίως αυτοί στις επαρχιακές περιοχές πιάνουν το τιμόνι σε πολύ μικρή ηλικία. Η έρευνα μας έδειξε πως ένα σημαντικό ποσοστό των νέων στις επαρχιακές περιοχές οδηγεί μηχανάκι για πρώτη φορά στην ηλικία των 11-12 ετών τόσο γιατί θέλουν να κάνουν “φιγούρα”, αλλά και γιατί οι εναλλακτικές επιλογές για τη μετακίνησή τους είναι περιορισμένες. Για παράδειγμα η συχνότητα των αστικών συγκοινωνιών είναι περιορισμένη και για το λόγο αυτό οδηγούν μηχανάκι χώρις να έχουν καν άδεια οδήγησης και αυτό με τη συγκατάθεση των γονέων τους. Η οδήγηση για τους εφήβους είναι μια μορφή ελευθερίας που μερικές φορές τους ωθεί σε ακραίες και επικίνδυνες καταστάσεις.


 -Ως Ελληνίδα επιστήμων ερευνήτρια συγκοινωνιολόγος, νιώσατε ποτέ στο εξωτερικό κάποια διάκριση λόγω του φύλου ή της καταγωγής σας;  

-ΜΚ: Όχι δεν έχω νίωσει κάποια διάκριση ούτε λόγω του φύλου, ούτε λόγω της καταγωγής μου. Το αντίθετο μάλιστα για την καταγωγή μου. Οι συναδερφοί μου μου λένε πως λυπούνται από τη μία για την κατάσταση στη χώρα μας, αλλά από την άλλη νιώθουν τόσο τυχεροί που εξαιτίας αυτής της κατάστασης το καλύτερο εργατικό δυναμικό της Ελλάδας, δουλεύει για αυτούς. Γεγονός το οποίο με κάνει μεν να νιώθω υπερήφανη σαν Ελληνίδα, αλλά με στενοχωρεί και με νευριάζει συγχρόνως.


 -Πώς περνάει μια Top Woman επιστήμων, όπως εσείς, τη μέρα της; 

ΜΚ: Δεν μπορώ να πω πως κάθε μέρα μου είναι ίδια, γιατί ανά τακτά χρονικά διαστήματα χρειάζεται να ταξιδεύω είτε για συνέδρια, είτε για άλλες επαγγελματικές υποχρεώσεις. Όταν είμαι στο Λονδίνο ξεκινάω να δουλεύω νωρίς το πρωί μέχρι το βράδυ. Πρέπει να συναντηθώ με τους φοιτητές μου, να ασχοληθώ με την έρευνα μου, να συζητήσουμε για την εξέλιξη διάφορων έργων στα οποία δουλεύουμε …

Όταν γυρνάω στο σπίτι προσπαθώ να ασχοληθώ με το νοικοκυριό μου και πάντα φροντίζω να περνάω χρόνο με τον άνθρωπό μου. Το γεγονός ότι στον ακαδημαϊκό τομέα δεν έχουμε συγκεκριμένο ωράριο εργασίας σε συνδυασμό με το ότι πρέπει να ασχοληθούμε με πολλά πράγματα συγχρόνως, με αγχώνει ιδιαίτερα και πάντα σκέφτομαι πως 24 ώρες δεν είναι αρκετές για να τα προλάβουμε όλα. Όμως προσπαθώ να κρατάω ισορροπίες μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής.

Όσο για το “Top Woman” … είμαι ακόμη στην αρχή, δεν αισθάνομαι έτσι. Αισθάνομαι όπως όταν έφυγα πρώτη φορά από το σπίτι μου για να πάω να σπουδάσω. Τώρα έφυγα από την Καθηγήτριά μου, έφυγα από τη χώρα μου, με όλες τις κατάλληλες προϋποθέσεις και εφόδια για να συνεχίσω το έργο μου. Αισθάνομαι μόνο πως πρέπει να δουλέψω σκληρά για να σύνεχίσω και να εξελίξω ακόμη περισσότερο όλα αυτά που έχω κάνει μέχρι τώρα.

-Ποιο είναι το όνειρο της Μαρίας ως γυναίκα αλλά και ως επιστήμων; Πότε θα νιώσει πως ολοκλήρωσε τον κύκλο της επιτυχίας; 

ΜΚ: Ως επιστήμων θα ήθελα να συνεχίσω να ασχολούμαι με την ανάπτυξη προηγμένων συγκοινωνιακών προτύπων και θα ήθελα να συνεργάζομαι πιο στενά με τις κρατικές αρχές, έτσι ώστε να μπορούν να εφαρμόζουν τα αποτελέσματα των ερευνών. Νομίζω πως στην Αγγλία αυτό γίνεται, συνεργαζόμαστε στενά με τους οργανισμούς συγκοινωνιών και με τις κυβερνητικές αρχές. Θα ήθελα όμως αυτό να ξεκινήσει να γίνεται και στη χώρα μου. Υπάρχουν τόσα αξιόλογα εργαστήρια και έρευνες από τις οποίες θα μπορούσε να εποφεληθεί το κράτος.

Τα όνειρά μου ως γυναίκα… είμαι τυχερή γιατί έχω τον άνθρωπό μου δίπλα μου που με στηρίζει σε όλα μου τα βήματα, σε όλες τις καλές και δύσκολες στιγμές, το καταφύγιό μου. Από εκεί και πέρα ονειρεύομαι να κάνουμε την οικογένειά μας και να είμαστε πάντα υγιείς και ευτυχισμένοι,πράγμα που επιθυμώ και για όλο τον κόσμο.


Όσο για τον κύκλο της επιτυχίας… μου είναι δύσκολο να απαντήσω. Μόλις τελείωσα το διδακτορικό μου και έχω πάρει πολύ καλές βάσεις για να ξεκινήσω την ακαδημαϊκή μου καριέρα. Είμαι ακόμα στην αρχή.

Πηγή: eirinika.gr