Μητσοτάκης στη Βουλή: Η φωτιά στον Έβρο μπήκε από ανθρώπινο χέρι, στα μονοπάτια των παράνομων μεταναστών

-Θεσμοθετείτε από την Κυβέρνηση το evrospass όπως έγινε και στην περίπτωση της Εύβοιας

-Έως το τέλος του έτους θα δημοσιοποιηθεί και ένα μεσοπρόθεσμο σχέδιο ανασυγκρότησης

“Είναι περίπου βέβαιο πως η αιτία εκδήλωσης της φωτιάς στον Έβρο είναι ανθρωπογενής και περίπου βέβαιο πως εκδηλώθηκε στα μονοπάτια των παράνομων μεταναστών”, δήλωσε μεταξύ άλλων χθες στην Βουλή ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. 

Τόνισε επίσης ότι στην περίπτωση του Έβρου θεσμοθετείτε από την Κυβέρνηση το evrospass όπως έγινε και στην περίπτωση της Εύβοιας, ενώ έως το τέλος του έτους θα δημοσιοποιηθεί και ένα μεσοπρόθεσμο σχέδιο ανασυγκρότησης.

Οι αναφορές του κ.Μητσοτάκη στον Έβρο και τα όσα εξακολουθεί να βιώνει και σήμερα, ήταν συνεχείς και πάρα πολλές. Φυσικό άλλωστε, αφού πρόκειται για την μεγαλύτερη πυρκαγιά στην Ευρώπη εδώ και πολλά χρόνια.

Οι αναφορές στην ομιλία του και στις άλλες δυο παρεμβάσεις του όσον αφορά τον Έβρο ήταν:

Προσέρχομαι στη σημερινή συζήτηση -πριν ακόμα κλείσει αυτό το δύσκολο καλοκαίρι και δυστυχώς με τη φωτιά στον Έβρο να είναι ακόμα ενεργή- με πρώτο στόχο να αναζητήσουμε εξηγήσεις και να συγκλίνουμε σε λύσεις για τις φετινές πυρκαγιές.

Στον Έβρο είχαμε ανέμους εξαιρετικά ασυνήθιστους -παρότι ο Έβρος επηρεάζεται από τα μελτέμια- ως προς την επιμονή τους και τη διάρκειά τους.
Υπήρξαν εβδομάδες που είχαμε παραπάνω από 500 πυρκαγιές. Υπήρχαν 48ωρα που είχαμε 220 φωτιές που έπρεπε να διαχειριστεί η Πυροσβεστική. Θα το ξαναπώ και στη συνέχεια: φωτιές οι οποίες βλέπουμε στην τηλεόραση είναι οι ελάχιστες φωτιές οι οποίες ξεφεύγουν, γίνονται μεγάλες και ενίοτε μετατρέπονται σε μέγα-πυρκαγιές, όπως αυτή στον Έβρο. Για όλες τις υπόλοιπες πυρκαγιές δεν θα μάθουμε ποτέ τίποτα. Γιατί είναι αυτές οι οποίες έσβησαν το πρώτο δεκάλεπτο, την πρώτη ώρα, με ελάχιστες επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον, επειδή ακριβώς υπήρξε γρήγορη προσβολή από τις  πυροσβεστικές δυνάμεις και από τους εθελοντές μας.
Το ίδιο είδαμε, και ακόμα χειρότερα, στη φωτιά του Έβρου. Στην Αλεξανδρούπολη παρατηρήθηκε για πρώτη φορά -αυτό τουλάχιστον μας λένε οι ειδικοί- το φαινόμενο του πυρονέφους της νύχτας. Ένα φαινόμενο το οποίο είχε να παρατηρηθεί σε πυρκαγιά από τις καταστροφικές πυρκαγιές της Καλιφόρνιας του 2018, όταν έχασαν την ζωή τους 18 άνθρωποι. Αυτή η πυρκαγιά, της Αλεξανδρούπολης, του Έβρου, θα μελετάται για πολλά χρόνια ακόμα από τους επιστήμονες.
Αυτή είναι η έκταση της πρώτης πυρκαγιάς, η μικρή εδώ, σχετικά μικρή, η οποία ελεγχόταν από τις πυροσβεστικές δυνάμεις ωσότου άναψε για λόγους τους οποίους δεν γνωρίζουμε ακόμα -θα αναφερθώ σε αυτό στη συνέχεια- μια μεγάλη πυρκαγιά στο βόρειο κομμάτι, η οποία κατέκαψε όλο αυτό το πορτοκαλί το οποίο βλέπετε, μέσα σε ελάχιστες ώρες.
Η φωτιά στον Έβρο, στην αρχή της, έκαψε σε πέντε ώρες όσο έκαψε σε πέντε μέρες μια άλλη φωτιά, το 2021, στην πυρκαγιά της Δαδιάς. Σε πέντε ώρες κάηκε η ίδια έκταση που έκαψε μια πυρκαγιά αντίστοιχη στον Έβρο σε πέντε ημέρες.
Δεν επικαλούμαι τα παραπάνω για να δικαιολογήσω χειρισμούς που έγιναν. Εκ του αποτελέσματος, όταν έχουμε αυτό το μέγεθος της καταστροφής, αυτοί δεν αποδείχτηκαν αντίστοιχοι των συνθηκών.
Θα επιμείνω, ωστόσο, ότι διαμορφώνονται συνθήκες που κάνουν αυτή τη μάχη ολοένα και πιο άνιση, αλλά σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να θεωρούμε τη μάχη αυτή χαμένη.
Παλιά αναρωτιόμασταν: πού είναι το κράτος, πότε θα πετάξουν τα αεροπλάνα. Σήμερα το κράτος είναι παρόν, αμέσως και παντού, αλλά η φωτιά επιμένει.
Τα εναέρια μέσα επιχειρούν, συχνά όμως η γεωμορφολογία και ο καπνός τα εμποδίζουν, το νερό το οποίο ρίχνουν συχνά εξατμίζεται πριν φτάσει στο στόχο του.
Για να το πω διαφορετικά, τίποτα πια δεν είναι όπως το ξέραμε σε σχέση με τις φυσικές απειλές. Αυτό, όμως, σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να μας επιτρέψει να μηδενίσουμε τα μεγάλα βήματα τα οποία έκανε η Ελλάδα, με πρώτα απ’ όλα τη θεμελίωση και την οργάνωση της Πολιτικής Προστασίας.
“Δεν μπορεί να ισοπεδώνεται ο αγώνας των μαχητών της πρώτης γραμμής”
Ούτε, πολύ περισσότερο, μπορεί να ισοπεδώνεται ο αγώνας των μαχητών της πρώτης γραμμής. Είναι άγρυπνοι για 24ωρα. Πιλότοι, πυροσβέστες, αστυνομικοί, λιμενικοί, ο στρατός, οι εθελοντές. Σώζουν ζωές και περιουσίες. Τους αξίζει ευγνωμοσύνη και τιμή και όχι εύκολη κριτική.
Και θέλω, τιμώντας αυτούς τους ανθρώπους, να καταθέσω και να διαβάσω στο Σώμα μία ανάρτηση η οποία έγινε από κάποιον κάτοικο, ο οποίος έδωσε και δίνει τη μάχη ως εθελοντής μαζί με τις δυνάμεις μας, αλλά και ξένες δυνάμεις, στην περιοχή του Σουφλίου.
Διαβάζω: «Πέρασε άλλη μία πολύ δύσκολη μέρα για τους οικισμούς του Δήμου Σουφλίου και τα δάση μας. Δυστυχώς χάθηκαν τεράστιες εκτάσεις δάσους για άλλη μια μέρα, περνώντας η φωτιά δρόμους και αντιπυρικές τη μία μετά την άλλη, δείχνοντας την ασταμάτητη μανία της να κάψει τα πάντα. Στα θετικά νέα της ημέρας, δεν χάθηκε κανένα σπίτι των οικισμών Κοτρωνιάς και Γιαννούλης. Ένα μεγάλο ευχαριστώ από όλους μας προς τους Έλληνες και Τσέχους πυροσβέστες που παρέμειναν χθες στη Γιαννούλη και, ενώ εγκλωβίστηκαν μέσα στο χωριό και η φωτιά πήγαινε κατά πάνω τους, δεν έκαναν ούτε ένα βήμα πίσω από τη θέση τους, προστατεύοντας κάθε σπίτι και ανθρώπινη ζωή. Καλή δύναμη και καλό κουράγιο σε όλους για σήμερα».
Επειδή θα ακουστούν πολλά σε αυτήν την αίθουσα, να έχετε πάντα υπόψη σας ότι τις φωτιές τις σβήνουν αυτοί οι άνθρωποι που είναι στο πεδίο. Και όταν θα αναρωτιέστε γιατί η φωτιά καίει για δωδέκατη μέρα, θα πρέπει να μας πείτε ευθέως αν επιρρίπτετε ευθύνες σε αυτούς τους ανθρώπους οι οποίοι δίνουν τη μάχη στην πρώτη γραμμή για να σβήσουν τη φωτιά.
Λίγο προσοχή, λοιπόν, στο λόγο σας, διότι ξέρετε ότι αυτά τα οποία λέτε εδώ και θα ειπωθούν εδώ, θα τα ακούσουν και κάποιοι άνθρωποι οι οποίοι είναι ξάγρυπνοι και οι οποίοι παλεύουν. Και το ελάχιστο το οποίο απαιτούν από όλους μας είναι -αν μη τι άλλο- σοβαρότητα και αναγνώριση της δυσκολίας της πραγματικής κατάστασης.
Γιατί, λοιπόν, κάηκαν τόσα πολλά στρέμματα φέτος στην Ελλάδα. Οι ζημιές στον δασικό πλούτο πράγματι είναι σημαντικές. Θα ξεπεράσουν λογικά το 1,5 εκατομμύριο στρέμματα σε πρώτη εκτίμηση. Θα έρθω στη συνέχεια στον τρόπο με τον οποίο υπολογίζουμε τα καμένα στρέμματα, γιατί και αυτό νομίζω ότι έχει μια ξεχωριστή σημασία. Με κυρίαρχη φυσικά εκείνη της Δαδιάς, του Έβρου, που χαρακτηρίστηκε ως η μεγαλύτερη πυρκαγιά της Ευρώπης. Αν έλειπε αυτή η φωτιά, θα ήμασταν λίγο πάνω από τον μέσο όρο των καμένων εκτάσεων για την τελευταία δεκαετία.
Δεν θα ξαναπώ ότι οι φετινές συνθήκες ήταν πρωτόγνωρες. Αν λάβει το λόγο στη συνέχεια και ο Υπουργός, μπορεί να δώσει τα λεπτομερή στοιχεία για το πόσες φωτιές άναψαν ταυτόχρονα και έπρεπε να διαχειριστούμε στον Έβρο εκείνη τη δύσκολη μέρα. Και να το γνωρίζουμε, ότι οι δυνάμεις που έχουμε δεν είναι ατελείωτες και κάθε νέα φωτιά η οποία ανάβει για να περιοριστεί στην αρχή και να μην γίνει μεγάλη απαιτεί την εκτροπή μέσων.
“Μεγάλη ζημιά η οποία θα πάρει χρόνια, δεκαετίες να αποκατασταθεί”

Όταν όμως χάνεται, για να πούμε και την άλλη όψη του νομίσματος, όταν χάνουμε ένα δάσος με μεγάλη οικολογική σημασία, όπως είναι η Δαδιά, αυτό είναι πράγματι μια μεγάλη ζημιά η οποία θα πάρει χρόνια, δεκαετίες να αποκατασταθεί.

“Ανθρωπογενής και σε διαδσρομές παράνομων μεταναστών η αιτία της μεγάληςε πυρκαγιάς στον Έβρο”

Ο εμπρησμός είναι μια από τις πιο αντικοινωνικές πράξεις που απειλούν την ευημερία όσο και την ασφάλεια της πατρίδας, ειδικά σε ευαίσθητες περιοχές, όπως στον Έβρο. Ερευνάται το αίτιο της πυρκαγιάς. Είναι περίπου βέβαιο ότι η αιτία ήταν ανθρωπογενής. Και είναι επίσης περίπου βέβαιο ότι η φωτιά αυτή άναψε πάνω σε διαδρομές που συχνά χρησιμοποιούν παράνομοι μετανάστες οι οποίοι έχουν μπει στην πατρίδα μας.
Αυτό δεν αποτελεί άλλοθι, αλλά αποτελεί την αλήθεια για τη γενεσιουργό αιτία της πυρκαγιάς. Δεν ξέρουμε αν είναι από αμέλεια ή από πρόθεση, η υπόθεση ερευνάται. Δεν θα πω κάτι περισσότερο αυτή τη στιγμή. Εφόσον υπάρχουν ένοχοι, θα φροντίσουμε να τους εντοπίσουμε. Αλλά το ξαναλέω: αυτή είναι η δουλειά των αρχών και μόνο των αρχών. Φαινόμενα αυτοδικίας και αυτόκλητοι «σερίφηδες» δεν πρόκειται να γίνουν ανεκτά από αυτή την κυβέρνηση.
“Είμαστε περήφανοι που στην Αλεξανδρούπολη
μετακινήθηκαν 15.000 άνθρωποι με επιτυχία”
Η χρήση του «112» και οι οργανωμένες εκκενώσεις, κα Γεροβασίλη, δεν ήταν καθόλου αυτονόητο στη χώρα μας, αυτό το οποίο έχουμε καταφέρει να πετύχουμε.
Και δίπλα στη μεγάλη θλίψη για τα στρέμματα που χάσαμε θα είμαστε, ναι, υπερήφανοι για τους πολίτες που προστατεύσαμε. Θα είμαστε υπερήφανοι για το γεγονός ότι στην Αλεξανδρούπολη μετακινήθηκαν 15.000 άνθρωποι, εκκενώθηκε ένα ολόκληρο νοσοκομείο με τους ασθενείς, το προσωπικό, τον εξοπλισμό τους.
Να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ στην Ελληνική Αστυνομία, η οποία υποδειγματικά έχει συνεισφέρει σε αυτή τη μεγάλη προσπάθεια, μερικές φορές ξεπερνώντας και τις ενστάσεις, τις επιφυλάξεις των πολιτών που δεν θέλουν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους.
Και βέβαια, να πω και κάτι ακόμα, όταν μας υποδείχθηκε από τους ειδικούς της Πυροσβεστικής -το θυμάται και ο Υπουργός, έτυχε να είμαι και εγώ εκείνες τις ώρες στο Συντονιστικό- ότι έπρεπε να εκκενωθεί το νοσοκομείο της Αλεξανδρούπολης, η φωτιά ήταν ακόμα πολύ μακριά. Και χρειαζόταν πολύ μεγάλη εμπειρία και δυνατότητα γρήγορης παρέμβασης για να προβλέψει κανείς ότι λίγες ώρες μετά η φωτιά θα έφτανε εκεί που τελικά έφτασε.
 Η Αλεξανδρούπολη είναι και θα είναι ζωντανή. Θα γιατρέψει τις πληγές της, όπως τις γιάτρεψε και η Εύβοια, η οποία έχει κάνει πια, με πολύ μεγάλη στήριξη από το κράτος, ένα νέο παραγωγικό ξεκίνημα.
Στη Δαδιά, επειδή ακριβώς γνωρίζαμε την σημασία του δάσους, διατέθηκαν 6 εκατομμύρια. Έξι εκατομμύρια διαθέσαμε στη Δαδιά. Δεν είναι μικρό ποσό, αν σκεφτείτε πόσα δάση έχουμε στη χώρα. Επιλέξαμε και διαθέσαμε 6 εκατομμύρια στη Δαδιά.
Αν ασκήσετε, λοιπόν, κριτική για τις δράσεις πρόληψης που έγιναν στη Δαδιά, να γίνετε συγκεκριμένοι. Δεν έπρεπε να είναι 6 εκατομμύρια, έπρεπε να είναι 12 εκατομμύρια, 18 εκατομμύρια, 20 εκατομμύρια, 50 εκατομμύρια, 100 εκατομμύρια; Πόσα;
Δεν διατέθηκαν σωστά; Οι δασικοί οι οποίοι έκαναν τις μελέτες δεν τις έκαναν σωστά; Οι αντιπυρικές δεν είχαν χαραχθεί σωστά; Να τα πείτε όλα αυτά, γιατί θα μιλήσετε για πρόληψη, φαντάζομαι.
Στην πράξη, όμως, δυστυχώς, η πραγματικότητα είναι μια: όπως σας είπα, οι αντιπυρικές ζώνες δεν είναι ικανές συχνά να σταματήσουν φωτιές οι οποίες αποκτούν τη δική τους δυναμική.
Οι πόροι που μπορούν να διατεθούν στη χώρα, θα διατεθούν αφενός στη στήριξη αγροτών και κτηνοτρόφων και αφετέρου στις προσπάθειες αποκατάστασης και προστασίας του εναπομείναντος δάσους της Δαδιάς.
Άμεσα οι αποζημιώσεις και «Evros Pass»
Για τις αποζημιώσεις όσων επλήγησαν, η διαδικασία ξεκινά ήδη. Όπως έχω πει, είναι πια μια διαδικασία απόλυτα τυποποιημένη. Θα βοηθήσουμε όσους συμπολίτες μας δοκιμάστηκαν από τη φωτιά να ξαναχτίσουν τα σπίτια τους. Θα αποζημιώσουμε τους κτηνοτρόφους οι οποίοι έχασαν τα ζώα τους, θα στηρίξουμε τους καλλιεργητές, όσους είδαν τις ελιές τους να καταστρέφονται.
Και βέβαια, θα δημιουργήσουμε ένα συνολικό πλαίσιο προστασίας, θα υλοποιήσουμε ένα πλαίσιο προστασίας το οποίο είναι ήδη θεσμοθετημένο με αναστολές φόρων, ασφαλιστικών εισφορών, υποχρεώσεων ΕΝΦΙΑ. Και βέβαια, για τον Έβρο, θα ακολουθήσουμε το πολύ επιτυχημένο παράδειγμα της Βόρειας Εύβοιας, δημιουργώντας ένα «Evros Pass», με σκοπό να στρέψουμε περισσότερη τουριστική κίνηση προς την περιοχή αυτή.
Αλλά δεν αρκούν μόνο αυτά. Θα χρειαστεί σίγουρα μια μεσοπρόθεσμη πολιτική ανασυγκρότησης της περιοχής και υπό την ηγεσία του Υφυπουργού Κλιματικής Κρίσης, έως το τέλος του έτους, θα παρουσιάσουμε ένα ειδικό αναπτυξιακό σχέδιο για τον Έβρο, το οποίο θα λάβει υπόψη του και τα σημαντικά συμπεράσματα της αρμόδιας επιτροπής για την Θράκη.
Και βέβαια, θα ζητήσουμε και από ευρωπαίους ειδικούς να μελετήσουν την πυρκαγιά στη Δαδιά, να μας ετοιμάσουν ένα αντικειμενικό πόρισμα για τα αίτιά της, αλλά να ενισχυθούν και ιδέες και προτάσεις για την αναγέννηση αλλά και την προστασία του μοναδικού αυτού δάσους.
Αν υπάρχει μια αχτίδα αισιοδοξίας είναι ότι, όπως έχω ενημερωθεί από τους αρμόδιους, η Δαδιά είχε καεί και πάλι ολοσχερώς, πλήρως, κάποια στιγμή τη δεκαετία του ’50 και τριάντα χρόνια μετά ήταν ήδη ένα ώριμο και παραγωγικό δάσος. Αυτή είναι η υποχρέωσή μας τουλάχιστον για τις επόμενες γενιές, να φροντίσουμε να βοηθήσουμε τη φύση να αναγεννηθεί.
 Ακούω, άκουσα από όλους, «καίγεται 13 μέρες ο Έβρος». Πράγματι, καίγεται 13 μέρες ο Έβρος και υπάρχουν τεράστιες δυσκολίες να σβήσουμε αυτή τη φωτιά. Όχι μόνο εμείς, έχουμε έξι χώρες οι οποίες επιχειρούν στον Έβρο σήμερα. Και εναέρια μέσα τα οποία έχουμε πάρει από άλλες τέσσερις χώρες. Γιατί δεν σβήνει, λοιπόν, αυτή η φωτιά; Θέλω να ρωτήσω ευθέως και να τοποθετηθείτε, μην κρύβεστε πίσω από τα λόγια σας. Γίνεται κάτι λάθος; Γίνονται λάθη; Διότι αν γίνονται λάθη και δεν σβήνει η φωτιά… Γίνονται λάθη; Να μας πείτε ναι ή όχι; Γιατί δεν σβήνει η φωτιά 13 μέρες; Γίνονται λάθη; Σας ρωτώ εγώ, μην μου υψώνετε εμένα τη φωνή. Να απαντήσετε μετά.
Εάν γίνονται λάθη, να έρθετε να το πείτε. Αλλά τα λάθη βαραίνουν, ξέρετε, την Πυροσβεστική. Δεν μπορεί ταυτόχρονα να έρχεστε να χειροκροτείτε τους πυροσβέστες -και καλά κάνετε και εγώ εμπιστεύομαι τους πυροσβέστες και τους αξιωματικούς- και να λέτε «μα καίει η φωτιά 13 μέρες».
Λοιπόν, η φωτιά καίει 13 μέρες διότι, δυστυχώς, έγινε μια μέγα-φωτιά η οποία πολύ δύσκολα αυτή τη στιγμή και με πάρα πολύ μεγάλη προσπάθεια θα σβήσει. Και αν έπρεπε, και αν πιστεύετε ότι μπορούσε να γίνει κάτι διαφορετικό στη διαχείριση της πυρκαγιάς, να έρθετε να το πείτε. Ότι την τρίτη μέρα, την τέταρτη μέρα έπρεπε να γίνει αυτό και όχι το άλλο. Και αν έχετε να τα πείτε όλα αυτά, εδώ είμαστε, βεβαίως, να γίνει και η σχετική έρευνα και να αναληφθούν οι σχετικές ευθύνες.
Και επειδή μιλήσατε, κ. Φάμελλε, για ανεπίστρεπτη, αν δεν κάνω λάθος, αναντίστρεπτη ζημιά. Αναντίστρεπτη ζημιά είναι μόνο μία, η απώλεια της ανθρώπινης ζωής. Αυτή είναι η μόνη ζημιά την οποία δεν μπορούμε να επανορθώσουμε.
Όσοι βρέθηκαν μέσα στη Δαδιά -και είναι τραγικό αυτό το οποίο έγινε- δεν έπρεπε ποτέ να βρίσκονται εκεί. Βεβαίως, δεν έπρεπε ποτέ να βρίσκονται εκεί, σε ένα δάσος, με το «112» να έχει εκπέμψει σε δύο γλώσσες, στα ελληνικά και στα αγγλικά, και με εντολές εκκένωσης προς όλους. Ίσως θα πρέπει να αναρωτηθούμε κάτι άλλο μιας και αναφέρεστε σε αυτό το ζήτημα: ποιοι τους πήγαν εκεί; Και ποιες είναι όλες αυτές οι μη κυβερνητικές οργανώσεις οι οποίες ξαφνικά έχουν εικόνα και μήπως είναι τελικά συνυπεύθυνοι που οδηγούν τους ανθρώπους σε καταστάσεις τέτοιες ώστε να εγκλωβίζονται μέσα σε ένα δάσος και να μην μπορούν να απομακρυνθούν τελικά. Και να χάνεται έτσι, με αυτόν τον τρόπο, η ζωή τους.
Ναι, είναι πραγματικά τραγικό αυτό το οποίο έγινε. Αλλά, ξέρετε, δεν θα προσλάβουμε μόνο δασοφύλακες, κ. Φάμελλε. Θα προσλάβουμε και συνοριοφύλακες. Διότι, όσο και αν σας ενοχλεί, η φύλαξη των συνόρων στον Έβρο και η καλύτερη δυνατότητα αντιμετώπισης της μετανάστευσης με ισχυρή αποτροπή αποτελεί προτεραιότητα γι’ αυτήν την κυβέρνηση.