Οδοφωτισμός LED: Οι φωτογραφικοί διαγωνισμοί στο μικροσκόπιο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων

Οδοφωτισμός LED: Οι φωτογραφικοί διαγωνισμοί στο μικροσκόπιο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων

Την στιγμή που το δημοτικό συμβούλιο Αλεξανδρούπολης, παρά τις αντιδράσεις όλης της αντιπολίτευσης που ζήτησε επανάληψη του διαγωνισμού για την εγκατάσταση φωτισμού LED αξίας 3,6 εκατ. ευρώ, αποφάσισε με την πλειοψηφία που διαθέτει να κατατεθεί αίτηση ανάκλησης κατά της απόφασης του Ελεγκτικού Συνεδρίου που χαρακτήρισε “φωτογραφικό” τον διαγωνισμό, έρχονται νέα δημοσιεύματα για το θέμα που απασχολεί πολλούς δήμους σε όλη την χώρα.  

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της Μαριάννας Τζάννε στο newmoney.gr, μορφή χιονοστιβάδας προσλαμβάνουν οι εξελίξεις στους διαγωνισμούς οδοφωτισμού, μετά την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου να ακυρώσει έργο του δήμου Αλεξανδρούπολης αλλά και τη διερεύνηση αντίστοιχου διαγωνισμού του δήμου Σοφάδων στην Καρδίτσα από το γραφείο Διαφθοράς της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.

Η απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο οποίο είχε διαβιβαστεί για προσυμβατικό έλεγχο, η επίμαχη σύμβαση ύψους 3,6 εκατ. ευρώ, επιβεβαιώνει πλήρως τις καταγγελίες για μεθοδεύσεις και φωτογραφικές διατάξεις που είχαν διατυπώσει δημοτικές παρατάξεις, αλλά και ο Σύνδεσμος Εργοληπτών (ΣΑΤΕ) από τον περασμένο Νοέμβριο. Η απόφαση αυτή βάζει για πρώτη φορά στο μικροσκόπιο ανώτατων δικαστικών αρχών τις συμβάσεις για τα έργα οδοφωτισμού, για τα οποία μέχρι σήμερα υπήρχε βροχή από προσφυγές και καταγγελίες για χειραγώγηση των διαγωνισμών και σοβαρές στρεβλώσεις που εμποδίζουν την ανάπτυξη του υγιούς ανταγωνισμού.

Τι έγινε στην Αλεξανδρούπολη

Στον διαγωνισμό της Αλεξανδρούπολης που προκηρύχθηκε το περασμένο  Φθινόπωρο για την αντικατάσταση 3.918 φωτιστικών σημείων με συστήματα LED, είχαν αρχικά συμμετάσχει 5 εταιρείες. Οι υπερβολικές όμως απαιτήσεις του διαγωνισμού (π.χ κτιριακές εγκαταστάσεις και αποθηκευτικοί χώροι εντός της Ελληνικής Επικράτειας, εκτέλεση τουλάχιστον αντίστοιχων 10 έργων την προηγούμενη τριετία (!) κ.α), έβγαλαν εκτός τις 4, με αποτέλεσμα να μείνει στο παιχνίδι μόνο η εταιρεία Δαστερίδης, (Dasteri systems) προσφέροντας έκπτωση μόλις 8%.

Πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες μονάδες παραγωγής συστημάτων φωτισμού για τον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας με έδρα την Αλεξανδρούπολη και με εξαγωγές σε πάνω από 45 χώρες. Η ελληνική εταιρεία, η οποία τα τελευταία χρόνια έχει διεισδύσει και στα έργα εξωτερικού και εσωτερικού φωτισμού κτιρίων και δημόσιων χώρων, σαρώνει τους διαγωνισμούς οδοφωτισμού, προβάλλοντας τεχνογνωσία που καμία άλλη εταιρεία δεν διαθέτει στην αγορά.

Οι κακές γλώσσες υποστηρίζουν ότι την υπεροχή της αυτή την οφείλει σε σωρεία απευθείας αναθέσεων και πρόχειρων διαγωνισμών που ξεκίνησαν προ τριετίας διάφοροι δήμοι της χώρας για να δοκιμάσουν την τεχνολογία LED, με αποτέλεσμα να είναι και η μόνη εταιρεία με τόσο μεγάλη εγκατεστημένη βάση.

Το 2016 ο κύκλος εργασιών της Dasteri Systems αυξήθηκε κατά 54% και διαμορφώθηκε στα 4,7 εκ. ευρώ ενώ τα κέρδη προ φόρων ανήλθαν σε πάνω από 1,1 εκ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση άνω από 23%. Χαρακτηριστική είναι η αναφορά της εταιρείας κατά τις  τελευταίες οικονομικές καταστάσεις, σύμφωνα με την οποίες «η πορεία της εταιρείας κατά την 11η εταιρική χρήση, κρίνεται ιδιαίτερα ικανοποιητική δεδομένου ότι αυξήθηκε η λειτουργική κερδοφορία της κατά  941.528 ευρώ, ήτοι ποσοστό αύξησης 497,75%, αλλά και η ολική κερδοφορία κατά  651.765 ευρώ, ήτοι ποσοστό αύξησης 335,96%».

Είναι δε εντυπωσιακό ότι στα συστήματα φωτισμού για την αυτοκινητοβιομηχανία διαθέτει πελάτες τις μεγαλύτερες εταιρείες  του χώρου (Mercedes, Volvo, Renault κ.α) ενώ έχει συνάψει συνεργασίες με τις Αμερικανικές πολυεθνικές Hilux και Sound off και τον κινεζικό όμιλο Foxconn, συμφωνίες που έχουν βάλλει από καιρό στα ραντάρ της Dasteri systems τα έργα οδοφωτισμού.

Όσοι επικρίνουν τις πρακτικές της εταιρείας αλλά και το υψηλό κόστος των υλικών, αναφέρουν ως χαρακτηριστικό παράδειγμα τον διαγωνισμό στο δήμο Μαλεβιζίου που είναι το πρώτο μεγάλο έργο οδοφωτισμού που προκηρύχθηκε το 2015.

Σύμφωνα με το ΣΑΤΕ από ένα αρχικό κόστος 780 ευρώ, για μια λάμπα LED 50W, το τίμημα που προσφέρθηκε με έκπτωση, ήταν 680 ευρώ μαζί με την συντήρηση. Ο Σύνδεσμος εργοληπτικών εταιρειών, υποστηρίζει ότι εφάμιλλα συστήματα επώνυμων οίκων κοστολογούνται μεταξύ 160 και 250 ευρώ (!).
Η έρευνα της ΕΤΕπ
Την ίδια στιγμή, μετ΄εμποδίων κινούνται άλλοι δύο διαγωνισμοί. Στο δήμο Σοφάδων εκτός από τις καταγγελίες του ΣΑΤΕ, στο μάτι έχει μπει ο διαγωνισμός και από το γραφείο διαφθοράς της ΕΤΕπ μετά από παρέμβαση του πρώην δημάρχου της περιοχής, κ. Μπάμπη Παπαδόπουλου. Αντίστοιχα, στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου η προσφυγή κατά του διαγωνισμού στην Ανεξάρτητη Αρχή Eξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών έχει ακυρώσει το διαγωνισμό και επίκεινται συνέχεια.

Ο λόγος που έχει ανοίξει πόλεμος στα έργα οδοφωτισμού είναι το μέγεθος της πίτας, για την αναβάθμιση των φωτιστικών σωμάτων που υπολογίζεται μεταξύ 1 έως 2 δις. ευρώ τα επόμενα χρόνια.

Όμως οι συνθήκες που δημοπρατήθηκαν τα έργα μέχρι σήμερα και το στήσιμο διαγωνισμών πλήττουν ευθέως τον ανταγωνισμό καθώς τα έργα αναθέτονται ως επί το πλείστον στην ίδια εταιρεία, με πολύ χαμηλές εκπτώσεις, επιβαρύνοντας κατ΄επέκταση με μεγάλες δαπάνες τους δήμους που προστρέχουν για χρηματοδότηση στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Η ΕΤΕπ εμπλέκεται στα έργα οδοφωτισμού μέσω του προγράμματος συγχρηματοδότησης για έργα αναβάθμισης της ενεργειακής απόδοσης των δήμων  που χορηγεί το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων στους ΟΤΑ με τεχνικό σύμβουλο το ΚΑΠΕ.

Μέχρι στιγμής, από τους ολοκληρωμένους διαγωνισμούς σε 5 δήμους συνολικού ύψους 10,5 εκ. ευρώ προβλέπεται η εγκατάσταση 19.000 φωτιστικών και 34.000 λαμπτήρων LED ενώ αναμένεται η προκήρυξη διαγωνισμών σε άλλους 40 δήμους.

«Η καταγγελία μου για το διαγωνισμό στο δήμο Σοφάδων στάλθηκε στις 10 Ιανουαρίου σε 15 δημόσιους φορείς και λειτουργούς καθώς και στο Γραφείο Διαφθοράς της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Στον έναν μήνα που μεσολάβησε ουσιαστικό ενδιαφέρον μέχρι σήμερα επί των καταγγελλομένων, υπήρξε μόνο από την ΕΤΕπ», σημειώνει ο κ. Παπαδόπουλος.

Όπως αναφέρει, το Γραφείο Διαφθοράς έχει ήδη αναθέσει την υπόθεση σε ειδικό ερευνητή που  αξιολογεί και διερευνά τα στοιχεία. Σύμφωνα με τον πρώην δήμαρχο οι μεθοδεύσεις εντοπίζονται σε έξι διαγωνισμούς (Αλεξανδρούπολης, Θερμαϊκού, Θάσου, Μαλεβιζίου, Σοφάδων και στην Περιφέρεια Ν. Αιγαίου), στους οποίους παρατηρήθηκαν πανομοιότυπες και υπερβολικά περιοριστικές τεχνικές προδιαγραφές για τους υποψήφιους αναδόχους.  Οι διαγωνισμοί, όπως αναφέρει  είναι copy paste και σε πολύ μεγάλο βαθμό περιοριστικοί, ώστε να δημιουργούνται αδικαιολόγητα εμπόδια.

Για παράδειγμα, η πρόβλεψη για εμπειρία τουλάχιστον 10 συμβάσεων προμήθειας την προηγούμενη τριετία, αποτελεί όρο αυστηρά περιοριστικό όταν όλοι οι διαγωνισμοί που έχουν προκηρυχθεί μέχρι σήμερα, δεν υπερβαίνουν τους 10 έως 15.

Τα έργα πρέπει να γίνουν με ΣΔΙΤ

Υπό το βάρος των καταγγελιών για χειραγώγηση της διαγωνιστικής διαδικασίας, εμφανίζονται να παραιτήθηκαν και δύο από τα μέλη της Επιτροπής αξιολόγησης του έργου στους Σοφάδες. Πρόκειται για ένα υπάλληλο του ΚΕΠ της περιοχής και μία εργαζόμενη του δήμου που τηρεί τα πρακτικά του δημοτικού συμβουλίου, οι οποίοι κλήθηκαν να αξιολογήσουν (!) τις προσφορές για την προμήθεια φωτιστικών σωμάτων
LED.

«Εάν θέλουμε να αποφύγουμε αυτές τις μεθοδεύσεις θα πρέπει τα έργα να αναλάβει η Γενική γραμματεία ΣΔΙΤ, ώστε να αναδειχτεί αυτό το πολύ χρήσιμο εργαλείο, το οποίο αποτελεί μοχλό ανάπτυξης των πόλεων και προσέλκυσης ξένων κεφαλαίων  και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες» αναφέρει ο εκπρόσωπος της Globiled κ. Jizawi Tareq.

H εταιρεία που έχει αναλάβει τα έργα οδοφωτισμού σε Έδεσσα και Βάρη-Βούλα-Βουλιαγμένη, με ισχυρό ανταγωνισμό και μεγάλες όπως σημειώνει εκπτώσεις, υποστηρίζει ότι η ωρίμανση της αγοράς θα βάλλει πολύ ισχυρούς παίκτες στην αγορά. Ενδιαφέρον εκδηλώνεται, όπως σημειώνει ο κ. Τareq από την Γαλλική Engie, τον όμιλο  Κουπελούζο αλλά  και άλλους μεγάλους κατασκευαστικούς ομίλους που αναμένουν την περαιτέρω ωρίμανση της αγοράς, μέσω συμπράξεων, για να διεισδύσουν στην αγορά.

Η Clobiled συμμετέχει στο διαγωνισμό, τύπου ΣΔΙΤ που έχει προκηρύξει ο Δήμος Σαρωνικού με το όμιλο OTE. Πρόσφατα από την διαγωνιστική διαδικασία αποκλείστηκε η Ιντρακόμ.

Πηγή: newmoney.gr